අද ලෝක සිතියමක් දිහා බලන්න! ඔබට පෙනේවි මහාද්වීප අතරින් උතුරු ඇමරිකාව අපි‍්‍රකාවට වඩා ලොකුවට. ඇලස්කාව, මෙක්සිකෝවට වඩා ලොකුවට. චීනය ගී‍්‍රන්ලන්තයට වඩා කුඩාවට. ඒත් සැබෑවටම ඒක එහෙම නොවෙයි.
චීනය ගී‍්‍රන්ලන්තය වගේ හතර ගුණයක් විශාලයි. අපි‍්‍රකාව උතුරු ඇමරිකාවට වඩා තුන් ගුණයක් විශාලයි. මෙක්සිකෝව ඇලස්කාවට වඩා ලොකුයි!
මේ විකෘති වීම සිදු වී ඇත්තේ මර්කේටර් ප‍්‍රක්ෂේපණය නිසයි. අද පන්ති කාමරවල එල්ලා ඇත්තේ, පෙළපොත්වල භාවිත කෙරෙන්නේ, එපමණක් නොව ලොව පුරා පොදුවේ හැම තැනකම දක්නට ලැබෙන්නේ මේ මර්කේටර් ක‍්‍රමයට අඳින ලද ලෝක සිතියමයි. එය 1596 දී හඳුන්වා දෙනු ලැබුවේ නැවියන්ට මුහුදු ගමන්වලට ආධාර කර ගැනීමටයි.
සමහර විට ඔබ සිතන්න පුළුවන් නවීන චන්ද්‍රිකා තාක්ෂණය හා ගූගල් සිතියම් වැනි මෙවලම්වල පැමිණීම නිසා ලෝකය දෙස බලන අපේ බැල්ම වැඩි දියුණු වීමෙන් අපට දැන් අප භාවිත කරන සිතියම් වැරදි ලෙස පෙනෙනවාය කියා. ඒත් ඒකම නෙමෙයි, හේතුව. ප‍්‍රධාන හේතුව තාක්ෂණික එකක්. මේ ගැටලූව ඇති වුණේ ගෝලාකර හැඩයට ඇති ලෝකය පැතලි සිතියමකට ගළපා අඳින්න යාම නිසයි. මේ තාක්ෂණික ගැටලූව සියවස් ගණනාවක් තිස්සේ ලොව පුරා සිටි සිතියම් ශිල්පීන්ට ලොකු අභියෝගයක් වුණා; විසඳා ගත නොහැකි වදයක් වුණා. අනිත් අතට සිතියම් සැකසූ අය ලෝකයේ ඇතැම් රටවල් ගැන දැරූ ආකල්ප අනුවත් රටවල විශාලත්වය අඩුවැඩි වුණා.
මේ මර්කේටර් ප‍්‍රක්ෂේපණයට පැතලියට ඇඳි ලෝක සිතියම 1596 දී හඳුන්වා දෙනු ලැබුවේ නැවියන්ට මුහුදු ගමන්වලට ආධාර කර ගැනීමටයි. මේ හුරුපුරුදු සිතියමෙහි හැඩතල නිවැරදිව දැක්වුවත් ඒවායේ ප‍්‍රමාණයන් වැරදි බව දැන් හෙළි වී තියෙනවා.
මීට පෙර 2010 දෙසැම්බර් 21 වැනිදා මෙක්සිකෝ නගරයට දක්නට ලැබුණු පූර්ණ චන්ද්‍රග‍්‍රහණය මෙවර ඇමරිකාවට 14 වැනිදා රාති‍්‍රයේ පෙනුණේ මෙහෙමයි.
