මල් කැකුළු

මුළු ලෝකයට ම සිටි, ළමුන්ට පොත් ලියන, චිත්‍ර අඳින, එකම අත්තම්මා, සිබිල් වෙත්තසිංහ මැතිනිය අද උදේ (ජූලි 1 වැනිදා) මෙලොව ලොව හැර ගියා. 1927 ගාල්ලේ ගිංතොට දී උපන් ඇය මිය යන විට 93 හැවිරිදි වියේ පසු වුණා.
සිබිල් වෙත්තසිංහ මැතිනිය
ලෝකයේ ම දරුවන්ට තමන්ගේ ම දරුවන් ලෙස සැලකූ එතුමියත් දරුවන් තිදෙනකු මවක්. ඒ විනෝද්, කුසලා, සූරියා යන තිදෙනායි. ඒ දරුවන්ගේ දරුවන් නිසා ඇය මිය යන විට අත්තම්මා කෙනෙක්. ඒත් ඇය ලොව පුරා පරම්පරා තුනක් ම ඇය ඇමතුවේ ‘සිබිල් නැන්ද‍ා’ කියලයි.

මීට වසර අටකට පෙර සිබිල් නැන්දා ගැන අප ‘මල්කැකුළු’ වලින් ඔබට කීවා මතක ඇති. එදා 2013 ඔක්තෝබර් 31 වැනිදා, ‘ළමා ලොව එළිය කරන වසර 60කට පෙර පෑයූ තරුව’ යන ලිපියෙන් ඇය ගැන අපි ගොඩක් විස්තර කිව්වා.

එදා ඒ ලිපිය පටන් ගත්තේ මෙහෙමයි. ‘එක්දහස් නව සිය පනස් හයේ දී, දේශපාලනීය හා සමාජීය වශයෙන් ලොකු පෙරළියක් අපේ රටේ සිද්ධ වුණා. ඇස්. ඩබ්ලිව්. ආර්. ඞී. බණ්ඩාරනායක මහතා ප්‍රමුඛ සමාජවාදී රජයක් බලයට පත් වුණා. සිංහල භාෂාව වුණා. පාසල්වල සිංහලෙන් ඉගැන්වීමට පටන් ගත්තා. සංස්කෘතික රාජ්‍ය අමාත්‍යංශයක් පිහිටුවල රටේ සංස්කෘතික ප්‍රබෝධයක් ඇති කරන්න පොතපතට සම්මාන දීම වගේ ව…

මීට වසර 4,700ට පෙර මිනිසුන් ඉරිඟු ප්‍රධාන ආහාරය කර ගත් බවට සාක්ෂි මධ්‍යම ඇමෙරිකාවේ ලෙන් ආශ්‍රිත ප්‍රදේශයකින් හමු වී තියෙනවා. මේ බව හෙළි වී තියෙන්නේ බේලීස් හී මායා කඳුකරයේ කරන ලද කැණීම්වලිනුයි.

පසුගිය වසර 10,000ක පමණ කාලයක් තිස්සේ මේ ප්‍රදේශයේ තැනින් තැන වළ ලන ලද ඇට සැකිලි රාශියක් හමු වීමත් සමගයි. මේ බව හෙළි කරගෙන තියෙන්නේ එංගලන්තයේ එක්සෙටර් (Exeter) විශ්ව විද්‍යාලයේ පර්යේෂණ කණ්ඩායමක් විසිනුයි.
ලෝකය පුරා අද වවන හා ආහාරයට ගන්නා බඩඉරිඟු
එහිදී හමුවුනු ඇටසැකිලි 44ක කාබන් හා නයිට්‍ර්ජන් මට්ටම් මැන බලා ඒ මිනිසුන් ආහාර පිණිස ගෙන ඇත්තේ ශාක හා ගෙඩි වර්ග බවයි, ඔවුන් සොයා ගත්තේ. එහිදී තවදුරටත් කළ සොයා ගැනීම් අනුව ඔවුන් වැඩිපුරම ආහාරයට ගෙන ඇත්තේ බඩ ඉරිඟු බව හෙළි වී තියෙනවා. මේ පර්යේෂකයන් පිරිස කියන්නේ ඇටසැකිලිවල හිමිකරුවන් මින් වසර 4,700කට පමණ පෙර විසූ අය බවයි.

මධ්‍යම ඇමරිකාවේ ලෙන් ගුහාවල ඉතා සුරක්ෂිතව පැවති මේ ඇටසැකිලි සොයා ගැනීම මෑත යුගයේ සිදු වූ විශිෂ්ට ගවේෂණයක් ලෙස සැලකිය හැක්කේ.
බේලීස් හි මායා කඳුකරයේ හමු වී තියෙන සොහොන් බිම්වල  පසුගිය වසර 10,000ක් තිස්සේ වළ ලන ලද මිනී ඇටසැකිලි  හමු වූයේ…

කසළ ප්‍රශ්නය මහ පොළොවේ ඉන්න අපට හැම තැනක ම තියෙන එකක්. මිනිසා උඩුගුවනට යන්න පටන් ගත්තාට පස්සේ එහෙත් කසළ ගොඩ ගැහෙන්න පටන් අරන්. අපේ පෘථිවිය අවට කක්ෂ ගතව පවතින මේ කුණු කන්දරාව නිසා උඩුගුවනට යන අයට දැන් ලොකු ප්‍රශ්නයක්! ඒකට විසඳුමක් සොයන්න නව රුසියානු සමාගමක් දැන් ඉදිරිපත් වෙලා තියෙනවා.

ස්ටාට්රොකට් නම් ඒ සමාගම ඒ සඳහා අපූරු චන්ද්‍රිකාවක් සැලසුම් කරලා තියෙනවා. මකුළුවා දැල දමා සතකු අල්ලා ගන්නවා වාගේ පෙණ විදලා උඩු ගුවනේ කසළ අල්ලා ගෙන ඇද ගෙන අවුත් පෘථිවියේ වායුගෝලය අද්දරට ගෙනත් වායුගෝලයට දෙසට තල්ලු කරන්න මේ අපූරු චන්ද්‍රිකාවට පුලුවන්. එවිට එහිදී ඒවා ඉබේ ම පිළිස්සී යනවා. ස්ටාරොකට් ආයතනය නිපදවන, පෙණ විද කුණු ඇල්ලිය හැකි කුඩා චන්ද්‍රිකාව.
‘ෆෝම් ඩෙබ්රිස් කැච්ර්’ කියා හඳුන්වා ඇති මෙය කුඩා ප්‍රමාණයේ ස්වයංක්‍රීය චන්ද්‍රිකා‍වක්. ඒ තුළ ඇලෙනසුලු පොලිමර් පෙණ විශේෂයක් ගබඩා කර තියෙනවා. ඒ පෙණවලින් තමයි, උඩුගුවන් කසළ අල්ලා ගන්නේ.

ස්ටාට්රොකට් ආයතනයේ උපදේශක ආචාර්ය ඇලෙක්සැන්ඩර් ෂයෙන්කෝ දැන් පවතින තත්වය ගැන කියන්නේ මේ විදියෙ කතාවක්. ‘උඩුගුවනේ කසළ එකතුවීම එන්න එන්න ම වැඩි වෙනවා. දැන් පවතින තත්වය ඉදිරියේ එන ව්‍ය…

ඔහු නිදහස් චින්තකයෙකි; දාර්ශනිකයෙකි; ධර්මධරයෙකි; පූජකවර‍යෙකි; සාහිත්‍යධරයෙකි; දේශ ප්‍රේමියෙකි; භාෂා ලැදියෙකි; ලේඛකයෙකි; සන්නිවේදකයෙකි; අධ්‍යපනඥයෙකි; ගුරුවරයෙකි; කලාකරුවෙකි; ජනතා සේවකයෙකි; දේව පුත්‍රයෙකි. මේ අයුරින් සමාජ මෙහෙවර උදෙසා එතුමා වරින්වර ගත් වෙස් විවිධ ය. ඒවා සියල්ල ම දැක්වීමට ගියහොත් ලැයිස්තුව තවත් දිග ය. ඒ සියල්ල කැටිකොට ගත් විට, ඒ පෝරුතොට පියතුමා ය. එතුමා සිය මෙහෙවර නිමා කොට පසුගිය 16 වැනිදා අප අත හැර ගියේ ය. මිය යන විට එතුමාගේ වයස අවුරුදු 89කි.
පෝරුතොට පියතුමා
1931 අගෝස්තු 31 වැනිදා මාරවිල, පෝරුතොට ගම්මානයෙහි දී අර්නස්ට් ඇලෙක්සැන්ඩර් නමින් උපන් මෙතුමා පෝරුතොටගේ ජෝකීනු ගුරු මහතාගේ සහ කේ. මේරි මාග්‍රට් පීරිස් මහත්මියගේ වැඩිමහල් දරුවා විය. එතුමා 1957 පෙබරවාරි 2 වැනිදා කොටහේන ශාන්ත ලුසියා ආසන දෙව්මැඳුරේදී පූජත්වරය ලැබුවේ ශ්‍රී ලංකාවේ ප්‍රථම කාදිනල්වරයා වූ තෝමස් කුරේ අගරදගුරුතුමන් අතිනි.

පෝරුතොට පියතුමා කිතුනුවනට පමණක් නොව බොදුනු අපටද කිසිසේත් අමතක කළ නොහැකි චරිතයකි. එතුමා සංවිධානය කළ වැඩමුළු, සමිති සංගම්, වැඩසටහන්වලට හා ව්‍යාපෘතිවලට සියලුම ආගම්වල තරුණ තරුණියන්ට සහභාගිවීමට අව…

අපේ රට ඉංග්‍රීසින් විසින් අල්ලා ගන්නා ලද කාලයේ සිටි ඔවුන්ට එරෙහි ව සටන් කළ වීරයින් අතර මුල් තන්හිලා සලකනු ලබන කැප්පෙටිපොළ මොනරවිල ගේ අවසාන මොහොත ඇහින් දුටු සාක්ෂිය මෙයයි. මීට වසර 205කට පෙර සිදු වූ ඒ සිදු වීම අති විචිත්‍ර එකකි. සාක්ෂිකාරයා ඉංග්‍රීසි ශල්‍ය වෛද්‍ය වරයෙකි. ඉංග්‍රීසින්‍ ගේ පාර්ශ්වයේ අයකු වුවත් මධ්‍යස්ථ වාර්තාකරුවෙකි. කැප්පෙටිපොළ ගේ අවසන් මොහො‍ත තෙක් එහි රැඳී සිටි ඔහු ඒ වීරත්වය ඉස්මතු කරන්නට තවත් චරිත දෙකක් යොදා ගනියි. ඒ, මඩුගල්ලේ හා සර් විලියම් වොලස් ය. අපේ වීරයකු ගේ අවසන් මොහොත හා බැඳුණු එකම ඇහින් දුටු සාක්ෂිය ‍මෙය වෙනවාට සැකයක් නැත.
කැප්පෙටිපොළ වීරයා
කැප්පෙටිපොළ සහ මඩුගල්ල 1815 දී ඉංග්‍රීසීන් උඩරට පළාත් අයිති කරගත් විට මොනරවිල හෙවත් කැප්පෙටිපොළ (මෙය සාමාන්‍යයෙන් ඔහු සඳහා භාවිත වූ නාමයයි.) ඌව පළාතේ දිසාපති පදවියට පත් කරන ලදී. ඔහු 1817 දී කැරලිකාරයන්ට එක් වන තෙක් ඒ පදවිය දැරීය. ඇහැළේපොළ ගේ සොහොයුරියක ගේ පුතකු වූ හෙයින් උඩරට ඉතා ධනවත් හා බලවත් පවුල් හා ඥාති සම්බන්ධකම් ඔහුට තිබිණි. මහනුවරට පැමිණි විට නතර වූයේ ඇහැළේපොළ සමඟ ය. කැප්පෙටිපොළ නිලමේ ඇහැළේපොළ වලව්වේ නැවතී සිටිය දී ග…

අප්‍රිකාවෙන් පිටත ආදි මානවයාගේ දුනු හී භාවිතය පිළිබඳ පැරණිම සාධක ශ්‍රී ලංකාවෙන් සොයා ගැනීමට ලෝක විද්‍යාඥයන් පිරිසක් සමත් වී තියෙනවා. ඒ වසර 45,000කට පෙර මෙරට විසූ ආදි මානවයා විසින් භාවිත කළේ යැයි විශ්වාස කළ හැකි දුනු හී තුඩුවලට යොදා ගෙන තිබූ අස්ථි කැබලි කාල නිර්ණය කිරීමෙන් පසුවයි.
අපේ ආදිම මානවයා සිත්තරකුගේ ඇසින්
මේ පිළිබඳව සවිස්තර වාර්තාවක් ලන්ඩනයේ ඩේලිමේල් අන්තර්ජාල මුද්‍රණයේ පළ වී තිබුණා. එය ලියා තිබුණේ ‘සයන්ස් ඇඩ්වාන්සස්’ (Science Advances) නම් විද්‍යා සඟරාවේ පළ වූ විශේෂ අධ්‍යයනයක නිබන්ධනයක් ඇසුරෙන්.

ඒ අනුව අප්‍රිකා මහාද්වීපයෙන් මෙහි සංක්‍රමණය වූ හෝමෝ සේපියන් ආදිමානවයා විසින් දුන්න හා ඊතලය මුල්වරට නිපදවා ගෙන පාවිච්චි කර තියෙනවා. ඔහු මේ දුනුහී තල තනා ගෙන ඇත්තේ වල් ඌරන්ගේ, ගෝණුන්ගේ හා ආදි වානරයන්ගේ අස්ථි කැබලිවලිනුයි. ඒ දුනු හී යොදා ගෙන ඇත්තේ අවම වශයෙන් වසර 45,000කට පෙර මෙහි වැසි වනාන්තරවල රුක්වැසි සතුන් දඩයම් කිරීම පිණිස විය හැකි යැයි විද්‍යාඥයන්ගේ නිගමනයයි. තුරු වියනේ ඉහළ අතුපතරින් වේගයෙන් එහා මෙහා යන වඳුරන් හා දඬු ලේනුන් දඩයම් කිරීමට මේ උපක්‍රමය යොදා ගන්නට ඇතැයි විද්‍යාඥයන් විශ්වා…

මේ දවස්වලට වෙළඳ පොළට නිකුත්වෙලා තියෙන මගේ අලුත් ම නස්රුදින් කතා පොතෙන් කතාවක් කියන්නයි, මේ හදන්නෙ. ඒත් අලුත් කතාවක් කීවට මේක නස්රුදින්ට පුංචි කාලෙ වෙච්ච දෙයක්. ‘හැදෙන ගහ දෙපෙත්තෙන් දැනේ’ කිව්ව වගේ පුංචි සන්දියෙදිත් නස්රුදින්‍ගෙ හැටියෙ වෙනසක් නෑ.

එක දවසක් පුංචි නස්රුදින් තනියම සෙල්ලම් කර කර ඉන්න කොට අම්මයි තාත්තයි දෙන්නා කුස්සියෙ වැඩක යෙදිලා හිටියා. එකපාරටම අම්මා තාත්තට මොකක්දෝ කිව්වා. අම්මගෙ කටින් නස්රුදින්ගෙ නම කියැවෙනවා ඇහුන හින්දා නස්රුදින් ලොකු ඕනෑකමකින් ඒ කතාවට ඇහුම්කන් දුන්නා. කුස්සිය පැත්තෙ වහලා තිබුනු දොරේ පැල්මකින් තමයි, පුංචි නස්රුදින්ට ඒ කතාව ඇහුනේ.

නස්රුදින්ගෙ අම්මා උයන ගමන් තාත්තාට මෙහෙම කිව්වා. ‘ඔන්න ඔයා ගෙනා මාළු කූරියො දෙන්න ම උයලා මම ලොකු මාළුවාව නස්රුදින්ට හොරෙන් අර ලී බංකුව යට හංගලා තිබ්බා. මං කෑම මේසෙට අරින්නේ පොඩි මාළුවාව විතරයි. නස්රුදින් රෑට කන්න ආවා ම අපි තුන්දෙනාම එකතුවෙලා ඒ පුංචි මාළු කූරියාව කාලා, නින්දට ගිහින් නස්රුදින්ට නින්ද ගියාට පස්සේ, අපි දෙන්න විතරක් නැගිටලා ලොකු මාළුවාව කමු.’ අම්මා තාත්තාට කිව්වා. තාත්තාත් ඒකට කැමති වුනා.

පුංචි නස්රුදින් ආයිත් සෙල්ලම…

හෙට (ජූනි 8 වැනිදා) ලෝක සාගර දිනයයි. ඒ නිමිත්තෙන් ‘මල් කැකුළු’ ඔබව සාගරයේ මෙතෙක් නොදුටු ඉසව්වකට ගෙන යන්නයි, මේ හදන්නේ. කවදත් ලෝකයේ අලුත් ම තොරතුරු ඔබට ගේන අප මෙවර ඔබව සුදු මුහුදට කැටුව යන්නයි මේ ඇරයුම් කරන්නේ.

පෘථිවියේ ඉතා ඈත කොනක පිහිටි මුහුදක දිය යට, මිනිසා මෙතෙක් නොකිමිදුනු පරිසරයක වෙසෙන අමුතු සත්තු දැක ගන්නට අවස්ථාව අපටත් පෑදිලා තියෙනවා. ඒ රුසියාවේ මොස්කොව්වල ජාතික සාගර ජීව විද්‍යාඥයකු කළ හපන්කමක් නිසයි. ඔහු නමින් ඇලෙක්සැන්ඩර් සෙමෙනෝෆ්. අඩි 200ක් ගැඹුරු මුහුදේ ශීතාධික කලාපයක විනාඩි 40ක් ගත කළ ඔහු මෙතෙක් ලෝකයේ කිසිවකු නොදුටු දසුන් පෙළක් ලොවට හෙළිදරවු කළා. ඔහු මේ කාර්යය කළේ විස්මිත නව තාක්ෂණික මෙවලම්වල ආධාරයෙන්. උපශූන්‍ය (sub-zero) තත්වයන් යටතේ අඩි 500ක් ගැඹුරු මුහුදේ මේ වගේ දෙයක් රූ ගත කිරීම අති නිර්භීත ක්‍රියාවක්.

සුදු මුහුදේ හිම යට විතරක් දැකිය හැකි මේ සතුන්ගේ මේ ඡායාරූප ලෝකයට මුල්වරට නිරාවරණය ‍වුණේ මේ සතියෙයි. මේ ඉන්නේ ‘සිංහ කෙසරු’ ඇති ලොඩියන් (jellyfish) සාගරය යට අඳුරේ තමන්ගේ ම ආලෝකයෙන් බැබලෙනවා.
සාමාන්‍ය මුහුදේ කිමිදීමේ දී මිනිසකුට අඩි 50කට වඩා ගැඹුරට පිහිනන්න බැහැ. සාගර ජලයේ …

අද පොසොන් පොහෝ දිනයයි. බෞද්ධයන් එය සලකන්නේ වෙසක් පොහොයට පමණක් දෙවැනි කොටයි. මහින්දාගමනය සිදු වූයේ වසර 2256කට පෙර අද වැනි දිනකයි. බෞද්ධ ශිෂ්ටාචාරය සිංහලද්වීපයෙහි ස්ථාපිත වූයේ එදා සිදු වූ ඒ අසිරිමත් හමුවීම නිසයි. ඒ අපූරු සිදුවීම මහාවංශයේ ගුණපාල වීරසේකර සංස්කරණයේ දැක්වෙන්නේ මෙසේ ය:

‘එදා ලක්වැසියන්ගේ මහා උත්සව දිනයකි. දෙවන පෑතිස් රජතුමා නගර වැසියන් හට දිය කෙළි විධාන කොට තමා මුව දඩයමට යාමට පිටත් ව හතළිස් දහසක් සෙනඟ පිරිවරා ගෙන මිහින්තලා පර්වතයට නැග්ගේය. පර්වතයෙහි අධිගෘහික දේවතාවා රජුට තෙරුන් වහන්සේ දක්වනු පිණිස ගෝ‍ණෙකුගේ වේසය මවා ගෙන තණ පඳුරක් කමින් සිටින්නා සේ දැක්වීය. කෑම කමින් සිටි සතාට විදීම හොඳ නැතැයි සිතූ රජතුමා ගෝණාට ඇසෙන්නට දුනුදිය ශබ්ද කළේය. ගෝණා එය අසා පර්වතයේ අනෙක් පැත්තට දිව්වේය. තමා ලුහුබැඳ ආ රජතුමා මිහිඳු හිමියන් දකින විට ගෝණා අන්තර්ධාන විය.

‘හැම දෙන එකවර දුටුවහොත් රජු වැඩියක් ම භය වෙතැයි සිතූ මිහිඳු හිමියෝ පළමු ව තමන් වහන්සේ පමණක් රජුට දැක් වූහ. උන්වහන්සේ පමණක් දැකීමෙන් ද රජතුමා භයට පත් විය. ‘එන්න තිස්ස’ යැයි කියූ මිහිඳු හිමියන්ගේ වචනය ඇසූ රජතුමා ඒ යක්ෂයෙකැයි සිතා වඩාත් භය…

යුරෝපීය අභ්‍යවකාශ ආයතනය (ESA) විසින් සූර්යයාට ළං වී ගවේෂණය කරනු සඳහා පසුගිය පෙබරවාරියේදී යවන ලද අභ්‍යවකාශ යානයට හදිසියේ ම අතරමගදී අනපේක්ෂිත, අමුතු මිතුරකු මුණ ගැසීමට සිදු වී තිබෙනවා. ඒ සූර්යයාගේ පරිවාරක වල්ගා තරුවක් වූ ඇට්ලස් ධූම කේතුවයි.
යුරෝපීය අභ්‍යවකාශ ආයතනය මගින් සූර්යයා වෙත යැවූ  සෝලර් ඕබිටර් නිරික්ෂණ යානය මේ දිනවල  ඇට්ලස් ධූම කේතුව හරහා යන හැටි චිත්‍රශිල්පියකුගේ ඇසින්.
මේ වන විට ඒ යානය තියෙන්නේ ඒ වල්ගාතරුවේ වල්ග කොනේයි. මේ හමුවීම විද්‍යාඥයන් කලින් සැලසුම් කළ එකක් නෙවෙයි. කොවිඩ් 19 හේතුවෙන් යුරෝපය වසා දැමීම නිසා වූ දෙසතියකට පසු යළි වැඩ පටන් ගත් ඔවුන්ට පෙනී ගියා යානය ධූම කේතුවේ වල්ගය හරහා යන බව. වහා ක්‍රියාත්මක වූ විද්‍යාඥ පිරිස මේ අවස්ථාවෙන් ප්‍රයෝජන ගැනීමට කල්පනා කළා. පොළොවේ සිට උපදෙස් දෙමින් ඔවුන් ඊට මග පෑදුවා.
උඩු ගුවන් ගත කළ පසුව යානය සූර්යයා බලා යන අතර  මෙහෙයුම් මැදිරිය කෝවිඩ් 19 නිසා සතියක් වසා තැබීමට සිදු වුනත්  ඔවුන් යළි ආරම්භ කෙටි කාලයකින් පරීක්ෂණ කීපයක් සිදු කර  යානය සැලසුම් කර ඇති පරිදි නිවැරදි ව ක්‍රියාකරන බව  සහතික කර ගැනීමට ඔවුන්ට සිදු විය.
පෙබරවාරි මාසයේ දියත් කළ ප…

වර්තමාන ඊජිප්තුවේ (පැරණි මිසරයේ) ලක්සූර් හි සොහොන් ගැබකින් යොවුන් මනාලියකගේ වටිනා විසිතුරු මාල, අරුන්ගල් ඇතුළු කනකර අබරණ සහිත මංගල ඇඳුම් කට්ටලයක් හා නව යොවුන් දැරියකගේ මමියක් සොයා ගැනීමට ස්පාඤ්ඤ පුරාවිද්‍යාඥයන් පිරිසක් සමත් වී තියෙනවා. ඇය මිය යන අවස්ථාවේ දී 15 හෝ 16 හැවිරිදිව සිටින්නට ඇතැයි ඔවුන් විශ්වාස කරනවා. ඇය සමග ඇති කනකර අබරණ ඇය විවාහයට පත් වන අවස්ථාවේ දී දායාද වශයෙන් දෙන ඇඳුම් කට්ටලයට අයත් ඒවා ලෙස සැලකෙනවා.
ඊජිප්තුවේ කැණීම් කළ ස්පාඤ්ඤ පුරාවිද්‍යාඥයන්  පිරිසකට හමු වූ දැරියකගේ මමිය තිබූ පෙට්ටිය
මේ යොවුන් දැරියගේ දෙකන්වල සර්පිලාකාර අරුංගල් දෙකක් පැලඳ සිටි අතර ඉන් එකක් තඹ ආලේප කර තිබූ බවක් පෙනෙනවා. ඇඟිලිවල මුදු දෙකක් දමා තිබුණා. ඇගේ ගෙල වටා කීප වටයක් ඔතා පලඳින මාලයක් ද ඔවුන්ට එහි තිබී හමු වුණා. ඒ සමග ඉතා සුරක්ෂිතව පැවති සමින් නිම කළ කාන්තා පාවහන් යුගලක් ද හමු වී තියෙනවා.

වටිනා අබරණවලින් සැරසුණු මේ යොවුන් දැරිය ජීවත්ව සිට ඇත්තේ ක්‍රිස්තු පූර්ව 1580ත් 1550ත් අතර මිසරයේ 17 වැනි ඩිනස්ටිය පැවති සමයේදියි. එනම් මීට වසර 3600කට පමණ පෙරයි.

මේවා හමු වී ඇත්තේ ඊජිප්පතුවේ ලක්සූර් අසල කැණීම් කරද්…

පසුගිය ජනවාරියේ ‘මල් කැකුළු’ ඔස්සේ ශ්‍රී ලංකාවේ ඉන්නා අති දුර්ලභ කළු කොටියකු පිළිබඳ පුවතක් ගෙනාවා ඔබට මතකද? ශ්‍රී පාද අඩවියේ මෙවන් අපූරු සතකු ඉන්නා බව දුටු අය කියතත් උගේ පින්තූරවත් අපේ වනජීවී අය දැකලා තිබුණේ නැහැ. ඒ නිසාම ඔවුන් එදා කළේ ඌ යන බව කියන ඉසව්ව අල්ලා ස්වයංක්‍රීයව ක්‍රියා කළ හැකි ලෙස වීඩියෝ කැමරාවක් ඇටවීමයි. දින කීපයකින් ම ඔවුන් බලාපො‍රොත්තු ප්‍රතිඵල ලැබුණා. කළු කොටියා ඇවිද ගෙන යනු වීඩියෝ කැමරාවේ සටහන්ව තිබුණා. ඒ වීඩියෝ දසුන් අතර ‘බෝනස් දසුනකුත්’ තිබුණා. එවැනි කළු කොටි පවුලකුත් ඉන්නා බව හෙළි වුණා.
ශ්‍රී පාද අඩවියේ විසූ අති දුර්ලභ කළු කොටියා
ඒත් නල්ලතන්නියේ ලක්ෂපාන වතුයායේ කොනක පිහිටි වගා බිමක ඇටවූ උගුලකට අසුවී ඇති බව මැයි 26 වැනිදා උදේ වනජීවී නිලධාරින්ට දැන ගන්න ලැබුණා. උදේ 10ට ඔවුන් එහි ගියත් පශු වෛද්‍යවරයා එහි ආවේ සවස 2.45ටයි. පණ පිටින් සිටි නිසා අසුවී සිටි මන්ද ගලවා තුවාලවලට බේත් එතැනදීම කර ශ්‍රී පාද මුදා හැරිය හැකියයි වනජීවී නිලධ‍ාරීන් එහි ආ මාධ්‍යවේදීන්ට කීවත් පසුව ආ පශු වෛද්‍යවරයා කියා ඇත්තේ වැඩිදුර ප්‍රතිකාර පිණිස රෝගී සතා උඩවලව සත්ව රෝහල වෙත ‍ගෙන යායුතු බවයි. ඒ අනුව …