මල් කැකුළු

නව කොරෝනා හෙ‍වත් කෝවිඩ්-19 ගැන මේ වන විට ඕනෑ තරම් විස්තර අවවාද අනුශාසනා විද්‍යුත් මාධ්‍යයෙනුත්, මුද්‍රිත මාධ්‍යයෙනුත් පළ වී තියෙනවා. ‘මල් කැකුළු’ ඔස්සේ ද අප මේ ගැන විවිධ තොරතුරු සඳහන් කළා. පැතිරෙන ආකාරය ගැන පැහැදිලි කළා. ඒ අනුව තමයි ජනතාවට දිය යුතු උපදෙස් වශයෙන් සබන් යොදා අත් සේදීම, එක් රැස්වීමෙන් වැළකීම හා සෑම කෙනකුටම මීටරයක් දුරින් සිටීම හෙවත් සමාජ දුරස්ථභාවය වැනි දේ ලෝකයට ම නියම කළේ. ඒ කරුණු සන්නිවේදනය කිරීමේ දී නිවැරදිව නොකිරීම නිසා අප සමහරකු අතින් වැරදිම් සිදුවුණා. ඒ අතර අපට මේ කරුණු ඉතා හොඳින් සන්නිවේදනය කළ අවස්ථාවක් යූ ටියුබ් එකෙන් හමු වුණා. ඒ ඇමරිකාවේ සේවය කරන ශ්‍රී ලාංකික වෛද්‍ය විශේෂඥයකු විසින් කර ඇති පැහැදිලි කිරීමයි. ඔහු නමින් රසික වික්‍රමසිංහ. හෘදරෝග පිළිබඳ විශේෂඥ වෛද්‍යවරයෙක්. විශ්ව විද්‍යාල මහාචාර්යවරයෙක්. ඒ වීඩියෝව පහත පළ වෙනවා. එය අපේ සන්නිවේදකයන්ටත් ආදර්ශයක්.

ආචාර්ය දොස්තර රසික වික්‍රමසිංහ
ශ්‍රී ලංකාවේ සෞඛ්‍ය බලධාරින් මෙන් ම පරිපාලන නිලධාරින්ද, ඇතැම් වන්දිභට්ට විද්‍යුත් නාළිකාවල එහෙයියන්ද, ‍කොරෝනා ගැන පැහැදිලි කිරීම් කරන විට දේශපාලකයන් හුවා දැක්වීමට උත්සාහ කිරීම නිස…

කෝවිඩ්-19 මාරයා අද ලොව ම වෙළාගෙන මුළු මිනිස් සංහතියම භීතියට පත් කරලා. ලෝකයේ ජනගහනයෙන් හරි අඩකටත් වඩා අද ගෙදරට ම සිර වී සිටිනවා. ලෝකයේ දෙවැනි විශාලතම ජනගහනය බිලියන 1.3ක් ඇති රට වූ ඉන්දියාව ඉන් ප්‍රධානයි. ලෝකයේ ගුවන්ගමන් නවතා දමලා. රටවල් අතර සබඳතා බිඳ වැටිලා. ඉතාලියේ දිනකට මැරෙන ගණන තවමත් 700කට වැඩියි. අපේ ශ්‍රී ලංකාවේ එවැනි මරණයක් තවමත් වාර්තා නොවුනත් එහි මාරක තර්ජනයේ අඩුවක් නැහැ. ඒ නිසා කෝවිඩ්-19 වෛරසය පැතිරීම වැළැක්වීමට පියවර රැසක් දැනටමත් අරන් තියෙනවා. වැළැක්වීමට හොඳම පියවර ලෙස ලෝකය ම පිළිගෙන තියෙන්නේ ‘සමාජ දුරස්ථභාවය’යි. එහි වැදගත්කම තේරුම් ගැනීම‍ට හොඳම ලිපියක් ඇමෙරිකාවේ වොෂින්ටන් පෝස්ට් පුවත්පතේ අන්තර්ජාල පිටුවක පසුගියදා පළ වුණා. මෙහි පළවෙන්නේ ඒ ඇසුරෙන් සැකසුණු විශේෂ ලිපියකි.


කෝවිඩ් 19 ආසාදනය හැම විට ම ආරම්භ වූයේ හෙමින්. චීනයේ වූහාන් පළාතේ මුලින් ම ආරම්භ වූ අවස්ථා‍වේත් තත්වය එසේමයි. ඇමරිකා එක්සත් ජනපදයේ පළමු රෝගියා වාර්තා වීමෙන් පසුත් එහෙ තත්ව‍යෙත් වෙනසක් නැහැ. ශ්‍රී ලංකාවේත් එහෙමමයි. මෙම රෝගී වාර්තාවීම් සති කීපයක් මන්දගාමීව සිදු වුනත් සති කීපයකට පස්සේ එක්වර ම අධිවේගීව වැඩි වෙන්නට…

නවසීලන්තයේ කඳු බහුලයි. එහෙත් ඒවා වඩා උස ඒවා නොවෙයි. ඒ නිසා ම දිය ඇලිද උස ඒවා නොවෙයි. එහෙත් ඒවා අලංකා‍රයෙන් අඩුවක් නැත. පිහිටීම අනුවත් ඒවා බලන්නට යන සංචාරකයන්ට සපයා ඇති පිවිසුම් මං පෙත් නිසාත් ඒවායේ ආස්වාදයේ අඩුවක් නැත.

සුප්‍රකට මනුකා මී පැණිවලට දායක වන මනුකා ශාකය
දැනට දක්වා ඇති තොරතුරුවලට අනුව මේ රටෙහි නම් කළ දිය ඇලි 249ක් තියෙනවා. ‘මංගල වේලය’ කියා හඳුන්වන දිය ඇලිම හතක් ඇති අතර ඒවා අරින් උසම දිය ඇල්ල ලෙස සැලකෙන්නේ, දකුණු දූපතේ ඩවුට්පුල් සවුන්ඩ්හී පිහිටි මිටර් 836ක් උස ‍බ්‍රෝ (Browne) දිය ඇල්ලයි. එය දැක ගත හැක්කේ පියෝඩ්ලන්ඩ් ජාතික වනෝද්‍යානය තුළදීයි.

ෆන්ගරේ ඇල්ල නරඹන මං තීරුවක්
නවසීලන්තයේ උතුරු දූපතේ බ්‍රයිඩල් වේල් දිය ඇල්ල, මරකෝපා දිය ඇල්ල, වෛරේරේ දිය ඇල්ල, තරාවේරා දිය ඇල්ල, හුකා දිය ඇල්ල, තාරානාකි දිය ඇල්ල, පපාකොටෝ දිය ඇල්ල, රෙරේ දිය ඇල්ල හා වයිහි දිය ඇල්ල යන එ්වා වඩාත් ජනප්‍රසාදිතයි. දකුණු දූපතේ දිය ඇලි අතර වඩාත් සංචාරකයන්ගේ ආකර්ෂණයට ලක් වී ඇත්තේ මංගටානි දිය ඇල්ල, ඩෙවිල්ස් පන්ච්‍බෝල් දිය ඇල්ල, බෝවන් දිය ඇල්ල, අර්ල්ලන්ඩ් දිය ඇල්ල, ස්ටර්ලින් දිය ඇල්ල, සදර්ලන්ඩ් දිය ඇල්ල, බ්‍රයිඩල් ව…

අන්තර්ජාලයේ හුවමාරු වන අපූරු පුවතක් නිසා මීට වසර 40කට පෙර ලියූ නවකතාවක් යළිත් උණුකැවුම් වාගේ විකිණීමට පටන් ගෙන තියෙනවා. ඒ ඇමරිකානු ජාතික ලේඛකයකු වූ ඩීන් කූන්ට්ස් (Dean Koontz) විසින් 1981 දී ලියන ලද ‘ද අයිස් ඔෆ් ඩාක්නස්’ (The Eyes of Darkness) නම් නවකතාවයි. ඒ එහි ‘වූහාන් 400’ නමින් මාරක වෛරසයක් ගැනත් එය වැළඳ‍ෙන අය සියයට සියයක් ම මිය යන බවටත් කර ඇති සඳහන නිසයි. පසුගියදා ලොවම කැළඹූ මාරක කොරෝනා වෛරසය මතු වූයේ ඒ චීනයේ වූහාන් නගරයෙන් වීම හේතුවෙන්. ඒ වෛරසය ආසාදනය වූ හැම දෙනාම මිය නොගියත් ඒ අනාවැකිය මතු කළ නවකතාව ලියූ ඩීන් කූන්ට්ස් අද වීරයකු බවට පත් වී අවසන්.

ඩීන් කූන්ට්ස් (Dean Koontz)
ඇමරිකානු ජාතික ඩීන් කූන්ට්ස් ලියා ඇති විද්‍යා ප්‍රබන්ධ, රහස් පරීක්ෂක කතා හා ත්‍රාසජනක නවකතා ඇතුළු නිර්මාණ ගණන 105ක්. එයින් එකක් තමයි, ‘ද අයිස් ඔෆ් ඩාක්නස්’ කියන්නේ.

ඔහුගේ ‘ද අයිස් ඔෆ් ඩාක්නස්’ නම් ඒ නවකතාවේ එන චරිත දෙකක් අතර කතා බහකදී කියවෙනවා, චීනය නිපදවලා තියෙන මාරක ජීව අවියක් ගැන. ඒකෙ චරිතයක් කියන විදියට ඒක මිනිසුන් අතරට එන මාරක වෛරසයක් ගෙන යන භයානක අවියක්. ‘එහි නම වූහාන් 400. හරිම පුදුම අවියක්. ඒකට පුළු…

නව කෝරෝනා වෛරසය හෙවත් ‘කෝවිඩ් 19’ දැන් තව තවත් රටවලට පැතිරිලා! දැනටමත් වෛරසය වැළඳුණු රෝගීන් හමු වී ඇති රටවල් ගණන 70කටත් වැඩියි. පැතිරෙන ආකාරය අනුව මේ රටවල් සංඛ්‍යාව ඉක්මනින් වැඩි වෙන බවක් පෙනෙනවා. ඒ නිසා ඔබ ලෝකයේ කොතැනක සිටියත් ඒ අවදානමට මුහුණ දීමට සූදානම් විය යුතුයි. ඒ සඳහා ඔබ කළයුත්තේ කුමක්ද?


දැනට සොයා ගෙන ඇති ආකාරයට අනුව මේ වෛරසය රෝගියකුගේ කෙළ බිඳිතිවලින් පිට වුවද ඒවා තැවරෙන තද මතුපිටක පැය කීපයක් නොනැසී පැවතිය හැකියි. ඒ නිසා එවැනි මතුපිටක් අතගෑ අයකුට රෝගියකු අසල නොසිටියත් රෝගය වැළඳීමේ අවදානමක් තියෙනවා. ලෝක සෞඛ්‍ය සංවිධානය කියන විධියට නිතර අත් සේදීම, දිනකට පස් වතාවක්වත් හොඳින් අත් සේදීම, රෝගය වැළැක්වීමට ගත හැකි හොඳම පියවරයි.

අත්මේස් පැලඳීම, විදුලි සෝපාන පාවිච්චියේ දී බොත්තම් එබීමට පෑනක් වැනි දෙයක් පාචිච්චි කිරීම රෝගය වළක්වා ගත හැකි අනෙක් පියවරයි. විද්‍යාඥයන් කියන විධියට මේ වෛරස ඉතා කුඩා නිසා මුව වැස්ම පාචිච්චියේ ඇත්තේ සුළු වාසියක් විතරයි.

මේ වන විට වෛරසය වැළඳුණු රෝගීන් හමු වී ඇති රටවල් ගණන 70ක් පමණ වෙනවා. ඒ හැම රටකම සෞඛ්‍ය බලධාරීන් රෝග ව්‍යාප්තිය වැළැක්වීම හැම පියවරක් ම ගනිමින් උත්ස…

න්‍යෂ්ටික විලයන ප‍්‍රතික‍්‍රියාකාරකයක් (nuclear fusion reactor) තැනූ ලොව ලාබාල ම දරුවා ගැන ඇමෙරිකා එක්සත් ජනපදයෙන් වාර්තා වෙනවා. ඇමෙරිකාවේ ටෙනෙසි ජනපදයේ මෙම්පිස් නගරයේ වෙසෙන ජැක්සන් ඔස්වෝල්ට් ලෝක වාර්තා පොතට එක්වෙන්නේ වයස අවුරුදු 12දී සාර්ථක ලෙස ක්‍රියාකරන න්‍යෂ්ටික විලයන ප‍්‍රතික්‍රියාකාරකයක් නිපදවූ තැනැත්තා හැටියටයි.
වයස අවුරුදු 12 දී න්‍යෂ්ටික විලයන ප‍්‍රතික‍්‍රියාකාරකයක්  තනා ලෝක වාර්තාවත් තැබූ ජැක්සන් ඔස්වෝල්ට්
ඔහුට දැන් වයස අවුරුදු 14ක්. මීට අවුරුදු දෙකකට පෙර ඔහු මේ විස්මිත කාර්යය කළේ අන්තර්ජාලය උදවු කර ගෙනයි. ඔහුට මේ නිෂ්පාදනයට වුවමනා කරන ද්‍රව්‍ය ලබාගෙන තියෙන්නේ පියාගේ සහයෙන් අන්තර් ජාලය හරහා ද්‍රව්‍ය හා භාණ්ඩ අළෙවි කරන සමාගමක් වන ඊබේ (eBay) මගින්. ඒ සඳහා පියා ඔහුට ඩොලර් 10,000ක් වටිනා උපාංග හා කොටස් මිලදී ගෙන තිබෙනවා. ඔහු ඒ සඳහා විශේෂඥ දැනුම ලබාගෙන තියෙන්නේත් අන්තර් ජාලය හරහායි.

‘මම මුලින්ම මේ වගේ දෙයක් තැනීම පිළිබඳ අනිත් අයගේ අත්දැකීම් ගැන කියෙව්වා. ඊට පස්සේ මට මේ උපකරණය තනන්න අවශ්‍ය කොටස්වල ලැයිස්තුවක් හැදුවා. ඒට පස්සේ ඒවා ඊබේ මගින් ලබා ගත්තා. තවත් යම් යම් කොටස් පිටින් ලබා ග…

නිත්‍ය තුහින භූමි (permafrost) යනු මේ මිහි මත දක්නට ලැබෙන විශේෂ භූමි ප්‍රදේශයක්. පෘථිවියේ ඇලස්කාව, සයිබීරියාව හා කැනඩාව යන ආක්ටික් කලාපයේ පිහිටි ප්‍රදේශවල මේ නිත්‍ය තුහින භූමි අපට හමුවෙනවා. සෙල්සියස් අංශක බින්දුවට (00 C) පහළින් එනම් ෆැරන්හයිට් අංශක තිස් දෙකට (320F) පහළින් උෂ්ණත්වයක් ඇති, අඩු තරමින් වසර දෙකක්වත් එම උෂ්ණත්වය පවත්වා ගෙන යන බිම්වල තමයි, මේ තත්වය ඇති වන්නේ. ඒවායේ පස හා බොරලු, හිම සමඟ මිශ්‍ර වෙලයි පවතින්නේ.

නෝර්වේ රාජ්‍යයේ ලෝන්ජිඅර්තියන් අසල නිත්‍ය තුහින බිම් දිය වෙමින් යන අයුරු.
අපේ වායුගෝලයේ ඇති කාබන් ප්‍රමාණය මෙන් දෙගුණයක් කාබන් මෙම ලෝකයේ නිත්‍ය තුහින භූමිවල ගබඩා වි තියෙනවා. දැනට ගණන් බලා ඇති අන්දමට අනුව කාබන් ටොන් බිලියන 1500ක් පමණ මෙහි ගබඩා වී ඇතැයි සැලකෙනවා.

මේ කාබන් ලැබී තියෙන්නේ වසර දහස් ගණනක් තිස්සේ මිදී පවතින පැරණි වෘක්ෂලතා හා හිම මුසු පස නිසයි.

ගෝලීය උෂ්ණත්වය ඉහළ යාමත් සමඟ ඇති වන තත්වය නිසා ලෝකයේ මේ නිත්‍ය තුහින භූමිවල හිම දිය වී යාමේ තර්ජනයක් දැන් ඇති වෙලා තියෙනවා. එහෙම දිය වුනොත් කාබන් ඩයොක්සයිඩ් හා මීතේන් ටොන් දහස් ගණනක් වායුගෝලයට එක් වෙන්න පුළුවන්.
ගෝලීය උණ…

වයඹදිග සයිබීරියාවේ නිත්‍ය තුහින (permafrost) ප්‍රදේශයෙන් කිරිල්ලියකගේ විස්මිත මළ සිරුරක් හමු වී තිබෙනවා. එය හමු වූ මොහොතේ විශේෂඥ නිරීක්ෂකයන් මවිතයට පත් වී තියෙන්නේ ඊයේ පෙරේදා මැරුණු කිරිල්ලියකගේ මෙන් පෙනුන නිසයි. ඔවුන් රේඩියෝ කාබන් දින නිර්ණ ක්‍රමය භාවිත කොට ඒ සිරුර පරීක්ෂා කළා. ඒ කිරිල්ලිය මීට වසර 46,000කට පෙර ජීවත් වූ එකෙකු බව හෙළි වූ පසු ඒ පුදුමය තව තවත් වැඩි වුණා.

> සයිබීරියාවේ සදා හිමෙන් වැසුණු බෙලයා ගෝරා ගම්මානය අසල ආකර උමඟක මීටර හතක් යට තිබී හමුවූ වසර 46,000ක් පැරණි කිරිල්ලිය.
පර්යේෂකයන්ගේ සොයා ගැනීමට අනුව හෙළි වුණේ, ඒ කිරිල්ලිය මීට වසර 46,000කට පෙර, එනම් අවසන් අයිස් යුගයේ මැද හරියේදී, ප්‍රචණ්ඩකාරී නොවන හදිසි මරණයකට ලක්ව ඒ මොහොතේම අයිස්වලට යට වන්නට ඇති බවයි. මේ කුරුලු විශේෂය අද වෙසෙන අං තුලිකාවාට (horned lark) සමාන උගේ ආදිමයකු විය හැකි යැයි පර්යේෂකයන් තීරණය කරලා තියෙනවා.

මේ විස්මිත කුරුලු මළ සිරුර හමුවී තියෙන්නේ වයඹදිග සයිබීරියාවේ සදා හිමෙන් වැසුණු බෙලයා ගෝරා ගම්මානය අසල ආකර උමඟක හිම බිමෙහි වැසී තිබියදීයි.

සාමාන්‍යයෙන් මේ අං තුලිකාවන් කැදලි තනන්නේ විවෘත පරිසර තුළයි. ඒ සිරුර ව…

අද ලෝකය ඉදිරියේ ඇති ලොකුම අභියෝගය ජීව විද්‍යාත්මක අවියි. එවැනි ප්‍රහාරයක් එල්ල වුවහොත් ඉන් ගැලවීම ලේසි නැහැ. පසුගියදා චීනයෙන් මතු වූ ‘කෝවිඩ් 19’ වෛරසයත් ජීව විද්‍යාත්මක අවියක් ලෙස ලෝක ජනමාධ්‍යවල ඉන්නා ‘පුවත් මවන්නන්ගෙන්’ චෝදනා එල්ල වුණා. එවැනි අවියක් තනන්නට බටහිරෙන් හොරකම් කර ගෙන ආ එකක් කියලත් ඔවුන්ගෙන් කියැවුණා. චීන රසායනාගාරයකින් වැරදීමකින් පිටවුු එකක් ලෙසත් තවත් මාධ්‍යයකින් හැඳින්වුණා. එච්චර ඉක්මනට ඒ වගේ දෙයක් හෙළිදරවු කරන්න හැක්කේ ‘පුවත්මවන්නන්’ට විතරයි. චීනය ඒ ගැන තවමත් සොයනවා. ඒත් ඒ කිසිවක් නිශ්චිතව කිව නොහැකි වුනත් පාලනය කළ නොහැකි ජීව අවියකින් එල්ල විය හැකි අභියෝගය කෙතරම් භයංකර දැයි එයින් ඇති වූ ලෝක තත්වය දෙස බැලීමෙන් සිතා ගන්න පුළුවන්.

ලෝක යුද්ධවල දී රසායනික හෝ ජීව යුද අවි භාවිත කිරීමේ දී හමුදාවට මෙවැනි ආරක්ෂක මුහුණු පලඳින්න සිදු වෙනවා.
අද මුළු ලෝකයම ‘කොවිඩ් 19’ වෛරසය නිසා බියට පත් වෙලා! ඒ වෛරසයට ගොදුරු වූ වැඩි පිරිසක් චීනයෙන් හමුවුනත් ලොව හැම රටකින් ම පාහේ දැන් දැන් ආසාදිත යැයි සැක කරනු ලබන අය හමු වී තියෙනවා. ආරක්ෂිත පියවරක් වශයෙන් චීනයේ පමණක් නොව ඉන් බැහැර රටවල් ගණනාවක ම…

ලෝකයේ සදාකාලික අබිරහස් ලෙස සැලකෙන යෝධයන් ගණනාවක් ඉන්නවා. හිමාලයේ යෝධ මානවයා හෙවත් යෙටී, උතුරු ඇමරිකාවේ බිග් ෆුට් හෙවත් සැස්කොච් වැනි මහාපාදයා දුටු හෝ කැමරාවට නැගූ විස්තර ගැන විස්මිත කතාන්තර ඉඳහිට අසන්නට ලැබෙනවා.

එයින් අලුත්ම කතාව අසන්ට ලැබෙන්නේ ඇමරිකාවේ ඔහියෝ ප්‍රාන්තයෙන්. එහි වැසියන් ‍ දෙදෙනකු අද්භූත බිග් ෆුට් කෙනෙකු හෙවත් මහාපාදයකු දුටු බව දැක්වෙන වීඩියෝවක් දැන් අන්තර්ජාලයේ සංසරණය වෙනවා.


යූටියුබ් එක ඔස්සේ සංසරණය වෙන ඒ විඩියෝවෙන් දැක්වෙන්නේ සෝල්ට් ෆෝක් ස්ටේට් පාක් නම් වනෝද්‍යානයේ ගස් අතරින් ඇවිද ගෙන යන බිග්ෆුට් කෙනෙකුගේ රූපයක්. රෝමවලින් පිරුණු දැවැන්ත ගෝරිල්ලකුගේ බඳු සිරුරක් වනයේ සැරිසරණ ආකාරයක් එහි පෙනෙනවා.

‘මටත් මගේ මිතුරාටත් අවසර ලැබුණා ඔහියෝ වනෝද්‍යානයේ ඩ්‍රෝන කැමරාවක් යවන්න. ඒ කැමරාව ගත් දසුන් තමයි’ ඔවුන් ඒ වීඩියෝව යූටියුබ් එකට මුදා හරින ගමන් කළ සටහනේ කියා තිබුණා.

මේ වීඩියෝව ලක්ෂ පහකට වැඩි පිරිසක් බලලා තියෙනවා. සමහරු මේක බොරුවක් කියා ප්‍රතික්ෂේප කරලා තියෙනවා. සමහරු මේක කාගෙකින් අහන්න ලැබුණු හොඳ විහිළුවක් කියලා හිනාවෙලා තියෙනවා. සමහරු මේක විශ්වාස කරලා තමනුත් දුටු බව කියමින් සිය …

අපේ සිංහල හෝඩියේ වෙනත් කිසිම බසක නැති ශබ්ද දෙකක් හැඳින්වීමට අකුරු දෙකක් තියෙනවා. ඒ දුර්ලභ අකුරු දෙක වූ ‘ඇ, ඈ’ යන අකුරු හැඳින්වීමට අපේ පැරණි හෝඩි පොතක දුර්ලභ සතකුගේ රූපයක් යොදා තිබුණා මට මතකයි. ඒ ‘ඈ’ අකුර සඳහා යොදා තිබූ ‘ඈයා’ නම් සතාගේ රූපයයි. ඒ ඈයා අන් කිසිවකු නොව කබල්ලෑවායි. අද කබල්ලෑවා ගැන කතා කිරීම වැදගත් වන්නේ කරුණු දෙකක් නිසයි. එකක් ඔවුන් සඳහා වෙන් කළ අන්තර්ජාතික දිනය අදට යෙදී තිබීමයි. ලෝකයේ වඳ වී යන සතුන් අතර ඉහළම තැනක වැජඹෙන කබල්ලෑවා ගැන ලොව පුරා කතාබහ කෙරෙන, ඔවුන් රැක ගැනීමට අවධානය යොමු කරවන සුවිශේෂී දිනය අදයි. අනෙක් කරුණ අද ලොව කැලඹූ මාරක රෝග තත්වය ඇති කළ ‘කෝවිඩ්-19’ වෛරසය අපට ආවේ කබල්ලෑවාගෙන්ද යන මතයි.


කබල්ලෑවා මටත් සුවිශේෂ සතෙක්. ඒ මා කුඩා කාලයේ මුලින් ම මට සජීවී ව හමු වූ වනජීවියා කබල්ලෑවා වීමයි. මීට වසර 70කට පෙර අප වාසය කළේ නිකවැරටියෙන් සැතැපුම් 18ක් පමණ ඈතින් පිහිටි පහළ මාවතගම නම් දුෂ්කර පාසලක ගුරු නිවාසයෙහියි. එක් උදෑසනක ඒ ගම්වැසි දඩයක්කාරයෙකු ලේ පෙරෙන කොටි අතක් සමඟ කබල්ලෑවෙකු රැගෙන අවේ මගේ පියාට පෙන්වීමටයි. ඔහු දුටු ඒ අපූරු දසුන විස්තර කළ හැටි මට අද වගේ මතකයි.

‘ලොකු …

‘කොවිඩ් -19’ මාරක වෛරසයක් ලෙස මුලින් ම හඳුනා ගනිමින්, එය ඉක්මනින් පැතිරෙන, පෙනහලුවලට හානිකරන, අමුතු මාදිලියේ වෛරසයක් බව, චීනයේ වූහාන් වැසියන්ටත්, වූහාන් රෝහල්වල වෛද්‍යවරුන් ඇතුළු හෙද හෙදියන්ටත් පළමුවෙන් අනතුරු ඇඟ වූයේ ලී වෙන්ලියැං (Li Wenliang) නමැති 34 හැවිරිදි අක්ෂි වෛද්‍යවරයායි. වෛද්‍ය ලී කළ අනතුරු ඇඟවීම් බලධාරීන් ගණන් නොගත් අතර, අනියත බියක් පතුරුවනවා යැයි පොලිසියේ අඩන්තේට්ටම්වලටද ඒ වෛද්‍ය වරයා ලක් විය. පසුගිය පෙබරවාරි 7 වැනිදා අලුයම වෛද්‍ය ලී වෙන්ලියැං අවසන් සුසුම් හෙළුවේ ඒ, ‘කොවිඩ් -19’ වෛරසයටම බිලි වෙමිනි.


මේ බව ඔහුගේ වෛද්‍ය සගයකු විසින් චීනයට පමණක් සීමා වූ වීබෝ නම් සමාජ මාධ්‍ය ජාලය ඔස්සේ සිය බ්ලොගය මගින් හෙළිදරවු කළාට පසු එ් පුවත ලැව් ගින්නක්සේ පැතිර ගියේ වුහාන් පාලන අධිකාරියට හා පොලීසියට දැඩි ලෙස විරෝධය පළ කළ කමෙන්ටු සමගයි. එක් දිනක් තුළ චීන සමාජ මාධ්‍ය ජාලා ඔස්සේ පළ කළ කමෙන්ටු පන්ලක්ෂකට අධික ප්‍රමාණයක් වූ අතර එ් විරෝධයේ උණුසුම චීන ජනාධිපති ෂීට පවා දැනුනා. ඒ අනුව ජනාධිපතිවරයා වූහාන් නගරයේ ප්‍රධානියා ඇතුළු වගකිවයුතු නිලධාරින් වෙනස් කර ඒ සඳහා ෂැංහයි නගරාධිපතිවරයා ඇතුළු පිරිසක…