සෑම වසරක ම දෙසැම්බර් 10 වැනිදාට, ලෝකයේ විශිෂ්ටයන් සඳහා පිරිනැමෙන විශිෂ්ටතම සම්මානය වන නොබෙල් සම්මානය හැම විට ම පිරිනැමෙන්නේ ජීවමාන පුද්ගලයන්ටයි. මෙම සම්මානය ආරම්භ කළ ඇල්ෆ‍්‍රඞ් නොබෙල්ගේ අපේක්ෂාව වූයේ ලෝකයේ විශිෂ්ටයන් තෝරා ඔවුන් ජීවත්ව සිටිය දී ඔවුන්ට ගරු කිරීමට සම්මාන පිදීමයි. ඒ සඳහා විශාල මුදල් ත්‍යාගයක් හා රන්පදක්කමක් පිරි නැමෙනවා. එහි වටිනාකම ශී‍්‍ර ලංකාවේ රුපියල්වලින් නම් කෝටි දෙකකට කිට්ටුයි. මියගිය අයකුට මෙතෙක් පිරිනැමුණේ නැති වුනත් මෙවර ප‍්‍රථම වතාවට වෛද්‍ය විද්‍යාව සඳහා වූ නොබෙල් ත්‍යාගය ජීවතුන් අතර නැති අයෙකුට හිමි වුණා. ඒ කැනේඩියානු ජාතික විද්‍යාඥ රැල්ෆ් ස්ටෙයින්මන්. එහෙත් මීට කලින් 1948 දී නොබෙල් සාම ත්‍යාගය මහත්මා ගාන්ධිතුමාට පිරිනැමුණේ නෑ, ඒ ත්‍යාගය පිරිනැමුණු මොහොතේ එතුමා මියගොස් තිබූ නිසා. කමිටුව කීවේ ඒ වසරේ ඒ සඳහා සුදුසු ජීවමාන අයකු නැති නිසා පිරිනොනැමෙන බවයි.
2011 වසරේ දී නොබෙල් කමිටුව මුලින්ම ප‍්‍රකාශයට පත් කළේ වෛද්‍ය විද්‍යාව වෙනුවෙන් කළ විශිෂ්ට සේවය වෙනුවෙන් පිරිනැමෙන නොබෙල් ත්‍යාගයයි. ඒ සඳහා විද්‍යාඥයන් තිදෙනකු සම සමව නම් කෙරුණා. ඒ, ඇමෙරිකානු විද්‍යාඥ බෲස් බියුට්ලර් (Bruce Beutler), ප‍්‍රංශ විද්‍යාඥ යූල්ස් හොෆ්මාන් (Jules Hoffmann) සහ කැනේඩියානු විද්‍යාඥ රැල්ෆ් ස්ටෙයින්මාන් (Ralph Steinman) යන විද්‍යාඥයන්. මොවුන් තිදෙනා විසින් වෙන් වෙන් ව කරන ලද පිළිකා මර්දනයට උපකාර වන සිරුරේ ප‍්‍රතිශක්ති පද්ධතිය ශක්තිමත් කිරීම පිළිබඳ නව පර්යේෂණ කිහිපයක් ලොවට හඳුන්වා දීම වෙනුවෙන් තමයි, මෙම නොබෙල් ත්‍යාගය පිරිනැමුණේ.
නොබෙල් කමිටුව මොවුන් තිදෙනාගේ නම් ප‍්‍රකාශයට පත් කිරීමට දින තුනකට පෙර රැල්ෆ් ස්ටෙයින්මන් මෙලොවින් සමුගෙන තිබුණා. එහෙත් නොබෙල් කමිටුව ඒ බව දැන සිටියේ නැහැ. ස්ටෙයින්මන්ගේ අභාවය ගැන ඔවුන් දැන ගත්තේ ඒ නම් ප‍්‍රකාශ කිරීමෙන් පසුවයි. නොබෙල් ත්‍යාග පිරිනැමෙන්නේ ජීවතුන් අතර සිටින විශිෂ්ටයන්ට පමණි. කෙසේ නමුත් ස්ටෙයින්මන්ගේ හදිසි අභාවය සැලකිල්ලට ගෙන ඉතිහාසයේ පළමු වරට මියගිය අයකුට නොබෙල් ත්‍යාගයක් පිරිනැමීමට නොබෙල් කමිටුව තීරණය කිරීම මෙවර වූ සුවිශේෂී සිදුවීමක්.
ස්ටෙයින්මන් මියගියේ පිළිකාවකින්. ඔහු පිළිකාවට එරෙහි වෛද්‍ය පර්යේෂණ හා අත්හදා බැලීම් සිදු කළේ, තමාගේ ම සිරුර කැප කිරීමෙනුයි. ඔහු මරණ මංචකයේ සිටිද්දී, කළ මෙහෙය වෙනුවෙන් ඔහුට මෙවර නොබෙල් ත්‍යාගය නිසැක ලෙස ම හිමිවනු ඇතැයි ඔහුගේ පවුලේ අය කියා සිටියා. එහිදී අපහසුවෙන් සිනාසුණු සෙටෙයින්මන් කියා සිටියේ ඔහු වෛද්‍ය විද්‍යාව වෙනුවෙන් යමක් කළා නම් ඒ කළේ ත්‍යාග ලබා ගැනීමට නොව මතු පරපුර වෙනුවෙන් කළයුතු යුතුකමක් ලෙසින් බවයි.
මේ දෙසැම්බර 10 දා පිරිනැමෙන නොබෙල් ත්‍යාගයත් සමග නොබෙල් ත්‍යාග උළෙල 102 වතාවත් පවත්වා ඇති අතර පිරිමින් 199 දෙනකුත් කාන්තාවන් 10කුත් නොබෙල් සම්මාන දිනා තියෙනවා.
නොබෙල් ත්‍යාගය පිලිබද වෙනත් ලිපි පහතින් බලන්න.
1 Comments
useful information tank.
ReplyDelete